Hoe maken we voor onze inwoners in één oogopslag duidelijk welke kaders er gelden voor ruimtelijke initiatieven in onze acht dorpen? Voor deze vraag stond de gemeente West Maas en Waal. Het antwoord van SAB: een dorpskwaliteitsplan, waarin voor ieder dorp op een begrijpelijke en integrale wijze de visie, kaders en richtlijnen voor ruimtelijke ontwikkelingen zijn verwoord. Daarmee bereidt West Maas en Waal zich alvast voor op de nieuwe Omgevingswet, waarin iedere gemeente verplicht wordt gesteld een integrale visie voor de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving neer te leggen.
De gemeente West Maas en Waal – de naam zegt het al – vormt het westelijke deel van het Land van Maas en Waal. De historische ontwikkeling van de acht kernen in de gemeente wordt sterk bepaald door hun ligging in het rivierenlandschap. De dorpen ontstonden op de oeverwallen van de Maas en de Waal en op rivierduinen. Nu nog herinneren de historische centra, de lange bebouwingslinten en de dijkhuisjes aan het ontstaan en de ontwikkeling van deze dorpen.
De gemeente West Maas en Waal heeft de ambitie om de ruimtelijke en cultuurhistorische kwaliteiten van de kernen te beschermen en versterken. In de Structuurvisie Dorpen 2025 verwoordde ze vorig jaar dan ook haar ruimtelijke beleid ten aanzien van de kernen. Diverse ontwikkelingsopgaven zullen bijdragen aan het behouden en versterken van de kwaliteiten van de kernen van West Maas en Waal. Burgers en organisaties worden nadrukkelijk uitgenodigd initiatieven te ontwikkelen en te realiseren die bijdragen aan het behouden en versterken van de identiteit van West Maas en Waal. Maar hoe kunnen zij eenvoudig zien welke randvoorwaarden daarvoor gelden? Daar komt het dorpskwaliteitsplan in beeld.
Sinds januari 2016 werkt SAB samen met het Gelders Genootschap en de gemeente West Maas en Waal aan het opstellen van dit dorpskwaliteitsplan. Het plan zal dienen als inspiratiebron en kader bij het realiseren van nieuwe, ruimtelijke ontwikkelingen. Het legt enerzijds de bestaande ruimtelijke en cultuurhistorische kwaliteiten en kenmerken vast en geeft anderzijds ruimere kaders, waarbinnen initiatieven ontwikkeld kunnen worden. Alle thema’s die binnen de gemeente spelen, zoals wonen, werken, verkeer en duurzaamheid, zijn daarin meegenomen.
Het dorpskwaliteitsplan zal straks aangeven op welke manier bijgedragen kan worden aan het verbeteren, vernieuwen of ontwikkelen van de specifieke eigen kwaliteiten van elke kern. Een inwoner die iets aan zijn woning wil veranderen, zal gemakkelijk kunnen zien welke richtlijnen de gemeente hem daarvoor meegeeft. Voor een ondernemer die een nieuw kantoorpand wil bouwen, geldt hetzelfde. Het dorpskwaliteitsplan vervangt daarmee het huidige welstandsbeleid en biedt een samenhangend kader en een inspiratiebron voor de thema’s cultuurhistorie, welstand en ruimtelijke kwaliteit van de bebouwing en openbare ruimte.
